Người Giữ Lửa Cho Làng Nghề Sừng Mỹ Nghệ Đô Hai

Làng nghề sừng mỹ nghệ Đô Hai thuộc thôn Đô Hai, xã An Lão, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam. Làng nằm cách Hà Nội khoảng 80 km và cách thành phố Phủ Lý khoảng 20 km.

Làng nghề Đô Hai đã có hơn 100 năm hình thành và phát triển. Nghề làm sừng mỹ nghệ tại đây được cụ Nguyễn Văn Tấn truyền lại cho người dân trong làng. Trải qua nhiều thăng trầm, đến nay, làng nghề Đô Hai vẫn không ngừng phát huy vị thế và giá trị truyền thống của mình.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng gặp gỡ một nhân vật đặc biệt, người đã không ngừng nỗ lực quảng bá và giới thiệu làng nghề sừng mỹ nghệ Đô Hai đến với khách hàng trong nước và quốc tế.

Người mà chúng tôi muốn nhắc đến ở đây là anh Nguyễn Tuấn Long,có thể coi là Người Giữ Lửa Cho Làng Nghề Sừng Mỹ Nghệ Đô Hai. Anh Long một người con thế hệ 8X của làng nghề sừng mỹ nghệ Đô Hai. Với niềm đam mê mãnh liệt và lòng yêu nghề từ thuở nhỏ, anh đã dành cả thanh xuân để gìn giữ và phát triển nghề sừng mỹ nghệ truyền thống, đưa tên tuổi Làng Nghề Sừng Mỹ Nghệ Đô Hai vươn xa cả trong nước lẫn quốc tế. Hành trình của anh không chỉ là câu chuyện về sự kiên trì mà còn là minh chứng cho việc kết hợp giữa truyền thống và hiện đại để bảo tồn di sản văn hóa.

Sinh ra và lớn lên tại làng nghề Đô Hai, nơi nổi tiếng với nghề làm sừng mỹ nghệ lâu đời, anh Long đã sớm bị cuốn hút bởi những sản phẩm tinh xảo được tạo ra từ bàn tay khéo léo của các nghệ nhân. Từ những chiếc lược sừng mượt mà, những món đồ trang sức tinh tế đến các vật dụng trang trí độc đáo, tất cả đều thấm đẫm giá trị văn hóa và sự sáng tạo của cha ông. Với anh Long, không chỉ là người làm nghề mà còn là người truyền cảm hứng, khơi dậy tình yêu với di sản văn hóa dân tộc.

Ngay từ khi còn trẻ, anh đã ấp ủ giấc mơ đưa nghề sừng mỹ nghệ Đô Hai vượt ra khỏi biên giới địa phương, trở thành niềm tự hào của Việt Nam trên trường quốc tế. Chính niềm đam mê này đã thôi thúc anh không ngừng học hỏi, sáng tạo và tìm kiếm những cách thức mới để quảng bá và phát triển làng nghề.

Nhận thức được vai trò của công nghệ thông tin trong thời đại số hóa, anh Long đã tiên phong ứng dụng internet để quảng bá sản phẩm sừng mỹ nghệ Đô Hai. Năm 2006, khi còn là sinh viên đại học, anh cùng một số người bạn đã sáng lập website langnghedohai.info. Đây là bước đi đột phá, đánh dấu lần đầu tiên Làng Nghề Sừng Mỹ Nghệ Đô Hai xuất hiện trên nền tảng trực tuyến, mở ra cơ hội tiếp cận với khách hàng trên toàn quốc và quốc tế.

Website langnghedohai.info không chỉ là nơi giới thiệu các sản phẩm thủ công tinh xảo mà còn cung cấp thông tin về lịch sử, văn hóa và quy trình sản xuất của làng nghề. Nhờ đó, khách hàng không chỉ mua được sản phẩm chất lượng mà còn hiểu thêm về giá trị văn hóa đằng sau mỗi món đồ. Đến năm 2012, anh Long tiếp tục nâng cấp và đổi tên website thành langnghedohai.net, đồng thời thành lập thêm hai trang web khác là handmadehorn.com và sungmynghe.net. Những nền tảng này đã góp phần đưa hình ảnh Làng Nghề Sừng Mỹ Nghệ Đô Hai đến gần hơn với thị trường quốc tế.

Không chỉ dừng lại ở việc quảng bá, anh Long còn là người tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất sừng mỹ nghệ. Anh không ngừng tìm tòi và học hỏi về các công nghệ tiên tiến như máy Laser và CNC để cải tiến quy trình sản xuất, tạo ra những sản phẩm đa dạng về mẫu mã và nâng cao chất lượng. Nhờ đó, các sản phẩm sừng mỹ nghệ Đô Hai không chỉ giữ được nét tinh tế truyền thống mà còn mang hơi thở hiện đại, đáp ứng thị hiếu của khách hàng trong và ngoài nước.

Một trong những sáng tạo nổi bật của anh Long là việc kết hợp sừng với các chất liệu khác như gỗ, kim loại, trai ốc và sơn mài. Sự kết hợp này không chỉ làm tăng giá trị thẩm mỹ của sản phẩm mà còn mở ra hướng đi mới cho làng nghề, giúp sừng mỹ nghệ Đô Hai trở nên độc đáo và khác biệt so với các làng nghề thủ công khác. Qua đó đã chứng minh rằng việc đổi mới không làm mất đi giá trị truyền thống mà ngược lại, còn giúp nghề sừng mỹ nghệ vươn xa hơn.

Năm 2013, anh vào Sài Gòn để mở văn phòng đại diện của Làng nghề Sừng Mỹ nghệ Đô Hai tại Hóc Môn. Đến năm 2017, nhận thấy nhu cầu của khách hàng ngày càng tăng cao trong khi nguồn nguyên liệu trong nước dần trở nên khan hiếm, anh đã mạnh dạn tìm kiếm đối tác và trở thành người tiên phong của Làng Đô Hai trong việc trực tiếp nhập khẩu sừng bò từ một số quốc gia châu Phi về làm nguyên liệu phục vụ sản xuất

Năm 2019, anh Tuấn Long cùng hai người bạn là anh Trương Đơn và anh Lê Thắng đã sáng tác ca khúc Làng Nghề Đô Hai. Bài hát không chỉ là lời ca ngợi vẻ đẹp của làng nghề mà còn là cách để truyền tải câu chuyện về nghề sừng mỹ nghệ đến thế hệ trẻ. Với giai điệu sâu lắng và lời ca giàu ý nghĩa, ca khúc đã góp phần khơi dậy niềm tự hào và tình yêu với nghề truyền thống trong cộng đồng.

Ngoài ra, anh Long còn định vị Làng Nghề Sừng Mỹ Nghệ Đô Hai trên Google Maps vào năm 2020. Nhờ đó, khách hàng và du khách có thể dễ dàng tìm đến làng nghề để tham quan, trải nghiệm quy trình sản xuất và mua sắm các sản phẩm thủ công. Đây là một bước đi thông minh, giúp làng nghề không chỉ tồn tại trong ký ức mà còn trở thành điểm đến văn hóa thực thụ.

Một trong những hoài bão lớn nhất của anh Nguyễn Tuấn Long là xây dựng một Nhà Trưng Bày Hiện Vật dành riêng cho Làng Nghề Sừng Mỹ Nghệ Đô Hai. Không gian này không chỉ là nơi lưu giữ các sản phẩm sừng mỹ nghệ qua các thời kỳ mà còn là nơi kể lại câu chuyện về hành trình hình thành và phát triển của làng nghề. Anh Long mong muốn thông qua nhà trưng bày, thế hệ trẻ và du khách sẽ hiểu hơn về giá trị văn hóa, sự khéo léo và tâm huyết của các nghệ nhân Đô Hai.

Nhà trưng bày sẽ là cầu nối giữa quá khứ và tương lai, nơi lưu giữ những nét truyền thống từ xa xưa của cha ông và giới thiệu những đổi mới sáng tạo của thế hệ hôm nay. Đây cũng là cách để truyền cảm hứng, khuyến khích các bạn trẻ tiếp nối nghề sừng mỹ nghệ, đảm bảo di sản văn hóa không bị mai một theo thời gian.

Các Em Trường Đại Học Kiến Trúc Sài Gòn đến tìm hiểu về Làng Nghề Sừng Mỹ Nghệ Đô Hai ( tháng 3-2025)

Trong bối cảnh nhiều làng nghề thủ công đang dần mai một do sự cạnh tranh của các sản phẩm công nghiệp, vai trò của Người Giữ Lửa Cho Làng Nghề như anh Nguyễn Tuấn Long càng trở nên quan trọng. Anh không chỉ là một người đam mê với nghề  mà còn là một nhà chiến lược, một người tiên phong trong việc kết hợp truyền thống và hiện đại. Từ việc xây dựng website, ứng dụng công nghệ sản xuất, sáng tác ca khúc đến định vị làng nghề trên bản đồ số, anh Long đã cho thấy tầm nhìn rộng lớn và sự tận tâm với nghề.

Những nỗ lực của anh không chỉ giúp Làng Nghề Sừng Mỹ Nghệ Đô Hai duy trì được vị thế mà còn mở ra cơ hội phát triển bền vững. Sản phẩm sừng mỹ nghệ Đô Hai giờ đây không chỉ là món đồ thủ công mà còn là biểu tượng của văn hóa, sự sáng tạo và tinh thần Việt Nam.

Hãy cùng đồng hành với anh Long và Làng Nghề Đô Hai để giữ ngọn lửa truyền thống luôn cháy sáng, để những giá trị văn hóa quý báu của dân tộc được lan tỏa và trường tồn mãi mãi.

Tác giả:  Tân Phong